Elektrofizjologia
Badania elektrofizjologiczne służą do oceny funkcjonowania siatkówki, nerwów wzrokowych i drogi wzrokowej. Dostarczają cennych danych podczas stawiania diagnozy oraz kontrolowania leczenia wielu chorób okulistycznych i ogólnoustrojowych dających objawy okulistyczne.
Wyróżniamy trzy podstawowe rodzaje badań elektrofizjologicznych:
- badanie elektroretinograficzne (ERG) i elektrookulograficzne (EOG) pozwalające na uzyskanie informacji o funkcjonowaniu poszczególnych warstw siatkówki
- badanie wzrokowych potencjałów wywołanych (VEP/WPW) umożliwiające ocenę funkcjonowania drogi wzrokowej od plamki przez nerw wzrokowy, drogę wzrokową do kory wzrokowej w mózgu
Badanie jest bezbolesne. Na monitorze wyświetlany jest odpowiedni wzór lub wysyłane są błyski światła, które pobudzają oczy. Sygnał z oczu przekazywany jest do analizatora i wyświetlany na monitorze. Ten sygnał w przypadku badania ERG i EOG pochodzi z poszczególnych warstw siatkówki, dzięki czemu możemy wykryć i rozpoznać choroby, które dotyczą nawet jej poszczególnych komórek. Z kolei badanie wzrokowych potencjałów wywołanych jest zapisem elektrycznej aktywności mózgowej (a dokładniej tzw. kory wzrokowej – czyli miejsca w mózgu, które odpowiada za odbiór bodźców wzrokowych). Mówiąc językiem potocznym, wynik badania informuje czy droga wzrokowa od oka do mózgu działa w sposób prawidłowy, oraz czy mózg odbiera w prawidłowy sposób sygnał wzrokowy z oczu.
Podstawowe wskazania do badań elektrofizjologicznych to:
- nagłe zaniewidzenie lub obniżenie ostrości wzroku bez widocznych zmian w gałce ocznej, zaburzenia widzenia kolorów, zmierzchowego lub nocnego.
zmiany w polu widzenia (również te o nieustalonej przyczynie występowania, u pacjentów podejrzewanych o uszkodzenie jaskrowe, z chorobami ogólnoustrojowymi jak nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, uogólniona miażdżyca) - ocena chorób neurologicznych (stwardnienie rozsiane – rozpoznanie rzutów i monitorowanie przebiegu choroby, zaburzenia krążenia mózgowego – zmiany niedokrwienne, tętniaki, nowotwory oczodołu lub mózgu, toksyczne uszkodzenia nerwu wzrokowego lub ośrodków wzrokowych, stany pourazowe)
- podejrzenie wrodzonych chorób siatkówki, nawet w stadium braku widocznych zmian w podstawowym badaniu okulistycznym. Ocena stopnia zaawansowania uszkodzenia siatkówki u pacjentów z widocznymi zmianami na dnie oka i/lub już wcześniej rozpoznaną dystrofią, lub zwyrodnieniem siatkówki oraz monitorowanie postępu choroby (ocena rokowania co do zachowania widzenia w trakcie choroby, nosicielstwa genu dystrofii, badanie dzieci z rodzin obciążonych genetycznie-umożliwia wczesne, wykrycie choroby i odpowiednie ukierunkowanie rozwoju szkolnego i zawodowego dziecka)
- ocena stanu narządu wzroku przed planowanym zabiegiem usunięcia zaćmy czy witrektomią u pacjentów z nieprzeziernymi ośrodkami optycznymi w celu ustalenia rokowania co do poprawy ostrości wzroku
- ocena czynności narządu wzroku w stanach pourazowych, pooperacyjnych, nieoperacyjnych (np. oponiaki nerwu wzrokowego), w chorobach przewlekłych lub wymagających długotrwałej terapii lekami potencjalnie toksycznymi dla narządu wzroku.
- wykrywanie chorób w stadiach przedklinicznych (np. uszkodzenia nerwu wzrokowego w skutek oftalmopatii tarczycowej, gdy jest jeszcze dobra ostrość wzroku) w celu odpowiednio wczesnego leczenia i dzięki temu zachowania widzenia
- ocena stopnia niedowidzenia i rokowania co do poprawy ostrości wzroku
- określenie ostrości wzroku i diagnostyka pacjentów niewspółpracujących z powodu zaawansowanego wieku, miażdżycy, zaburzeń psychicznych, niedorozwoju psychicznego, braku chęci do współdziałania w badaniuNa badanie należy przeznaczyć dłuższy czas, może być konieczne rozszerzanie źrenic (warto jest zabrać ze sobą okulary przeciwsłoneczne). W związku z tym możliwe jest słabsze widzenie bezpośrednio po badaniu (ERG).Najlepiej jest zabrać ze sobą zgromadzoną dokumentację okulistyczną, szczególnie badanie pola widzenia, OCT (optyczna koherentna tomografia), angiografii fluoresceinowej oraz informację o ostrości wzroku. Szczegółowe informacje odnośnie przygotowania do badania uzyskają Państwo podczas rejestracji i zapisu na badanie.