Oświadczenie ws. fałszywych reklam z wykorzystaniem wizerunku prof. Jerzego Szaflika

Warszawa, 10 marca 2025

Oświadczenie ws. fałszywych reklam z wykorzystaniem wizerunku prof. Jerzego Szaflika

Od początku roku 2025 w mediach społecznościowych publikowane są nieprawdziwe nagrania wykorzystujące wizerunki polskich autorytetów różnych dziedzin medycyny. To osoby szeroko rozpoznawalne zarówno w ich środowisku zawodowym, jak i wśród Pacjentów. Nagrania te tworzone są przy pomocy sztucznej inteligencji, z wykorzystaniem technik takich jak deepfake (generowanie filmów na podstawie zdjęć) czy komputerowe generowanie głosu.

Autorzy tych publikacji, licząc na szybki i łatwy zysk, naruszają dobra osobiste lekarzy poprzez wkładanie w ich usta wypowiedzi, które od nich nie pochodzą. Jednocześnie dopuszczają się oszustwa względem Pacjentów, budując ich nieuzasadnione zaufanie wobec reklamowanych w ten sposób produktów, a tym samym narażając na ponoszenie zbędnych kosztów.

W ostatnich dniach na Instagramie opublikowano fałszywe nagranie przedstawiające mnie pozytywnie wypowiadającego się na temat preparatu pod nazwą Oculosin, którego stosowanie miałoby rzekomo przywracać wzrok. Czuję się w obowiązku oświadczyć, zarówno wobec Pacjentów, jak i środowiska lekarskiego, że:

• nie uczestniczyłem w niniejszym nagraniu;
• nie wyraziłem zgody na promowanie jakiegokolwiek preparatu czy produktu leczniczego swoim wizerunkiem i opinią; w przyszłości także nie zamierzam brać udziału w reklamach jakichkolwiek produktów;
• opublikowanie przedmiotowego nagrania:
  • wprowadza w błąd jego odbiorców, będąc fałszywą reklamą,
  • stanowi formę niezweryfikowanej porady lekarskiej, skierowanej do szerokiego kręgu osób cierpiących na choroby oczu, co może stanowić zagrożenie dla ich zdrowia,
  • narusza moje dobra osobiste, w tym dobre imię i autorytet naukowy, które buduję od ponad 50 lat;
• posługiwanie się sztuczną inteligencją w celu wprowadzania w błąd jest formą oszustwa i powinno być skutecznie napiętnowane prawnie. Dlatego kieruję zawiadomienie do prokuratury o przeprowadzenie w niniejszej sprawie postępowania karnego.

Podzielam pogląd prof. dr. hab. n. med. Henryka Skarżyńskiego, którego wizerunek został wykorzystany w podobny sposób: „Niezależnie od konsekwentnego ścigania tego rodzaju oszustw, niezbędna jest odpowiednia prawna regulacja w zakresie ochrony wizerunku oraz wykorzystywania technologii sztucznej inteligencji. Konieczne jest też wypracowanie mechanizmów odpowiedniej i szybkiej reakcji właścicieli platform internetowych, aby zapobiegali wymierzonym w pacjentów nadużyciom”.

Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik